Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương khẳng định: Việc Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp với Bảo tàng Hồ Chí Minh tổ chức Hội thảo khoa học mang chủ đề: 80 năm tác phẩm “Lịch sử nước ta” (1942-2022) nhân kỷ niệm 80 năm tác phẩm này ra đời là một việc làm có ý nghĩa rất thiết thực, góp phần tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện Kết luận số 01 ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị khóa XIII về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05 “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; đồng thời, góp phần tiếp tục khẳng định những cống hiến và đóng góp to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với Đảng và cách mạng Việt Nam trong cuộc cách mạng giải phóng dân tộc.

Bên cạnh đó, việc tổ chức Hội thảo lần này vừa là dịp để tiếp tục ôn lại những lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, ôn lại lịch sử hào hùng của dân tộc được cha ông ta qua nhiều thế hệ đã hy sinh xương máu để giữ gìn và vun đắp, vừa là dịp để chúng ta nhìn nhận, đánh giá đúng vị trí, vai trò quan trọng của việc hiểu biết lịch sử dân tộc trong quá trình bảo vệ, xây dựng và phát triển đất nước giai đoạn hiện nay.

Đại diện lãnh đạo Nhà Xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật trao sách “Lịch sử nước ta” tặng đại diện Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và một số đoàn viên tiêu biểu

Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương mong rằng những kết quả đạt được của Hội thảo hôm nay sẽ góp phần khẳng định và làm sâu sắc hơn những giá trị lý luận và thực tiễn của tác phẩm Lịch sử nước ta trong kho tàng lý luận cách mạng Việt Nam.

Để những giá trị của tác phẩm này được phát huy một cách hiệu quả, trong thời gian tới, Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương đề nghị Bảo tàng Hồ Chí Minh, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật và các cơ quan có liên quan cần tiếp tục nghiên cứu để giữ gìn, bảo quản các bản in gốc của tác phẩm này. Đồng thời, tiếp tục tái bản tác phẩm “Lịch sử nước ta” để phổ biến rộng rãi trong xã hội, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ, góp phần khẳng định, lan tỏa giá trị và sức sống trường tồn của tác phẩm.

Phát biểu đề dẫn Hội thảo, PGS.TS Phạm Minh Tuấn, Giám đốc - Tổng Biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật nêu rõ: Đã 80 năm trôi qua kể từ ngày tác phẩm “Lịch sử nước ta” của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc được xuất bản lần đầu tiên - một tác phẩm thơ giản dị, phổ thông, thông qua hình thức kể chuyện nhằm mục đích tuyên truyền, giáo dục cho nhân dân về lịch sử dân tộc, đất nước và con người Việt Nam, đến nay vẫn vẹn nguyên giá trị, đã khẳng định sức sống mãnh liệt và ý nghĩa vượt thời đại của tác phẩm quý này.

 Tác phẩm “Lịch sử nước ta” do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản

Theo PGS.TS Phạm Minh Tuấn, với chỉ 208 câu thơ lục bát, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã tóm tắt một cách cô đọng lịch sử dân tộc từ ngày tổ tiên dựng nước đến trước ngày khởi nghĩa Tháng Tám (tức từ khoảng hàng nghìn năm trước Công nguyên đến năm 1941). Mở đầu tác phẩm bằng những câu thơ: “Dân ta phải biết sử ta/Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam/Kể năm hơn bốn ngàn năm/Tổ tiên rực rỡ, anh em thuận hoà”, Người đã chọn lọc, giới thiệu những nhân vật, những sự kiện chân thực, khách quan để khôi phục chính xác bức tranh hàng nghìn năm lịch sử của dân tộc với những nét cơ bản về truyền thống yêu nước, đấu tranh giành độc lập, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của nhân dân ta.

Trân trọng lịch sử, tự hào về truyền thống giữ nước của dân tộc, bằng việc điểm lại những cuộc đấu tranh, khởi nghĩa chống quân xâm lược, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã sử dụng những từ ngữ phổ thông, dân dã, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ đi vào lòng người và có sức lan tỏa, thâm nhập sâu vào đại chúng để ca ngợi, tri ân, vinh danh các triều đại, các vị anh hùng có tài trị quốc an dân, mở mang bờ cõi. Với tầm nhìn xa trông rộng, tư duy khoa học cùng hiểu biết sâu sắc, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã ngợi ca tinh thần bất khuất của các vị anh hùng dân tộc trong lịch sử, từ đó thôi thúc toàn dân, không kể già, trẻ, gái, trai đồng tâm đứng lên chiến đấu, hy sinh vì nền độc lập, tự do của đất nước. Từ những bài học quý báu của lịch sử, Người căn dặn, toàn dân ta phải coi việc xây dựng đoàn kết là trung tâm của cuộc vận động cách mạng, là điều kiện cơ bản để Đảng và nhân dân ta khôi phục lại độc lập, tự do: “Dân ta xin nhớ chữ đồng/Đồng tình, đồng sức, đồng lòng, đồng minh!”.

Hội thảo có sự tham dự của đông đảo các chuyên gia, các nhà khoa học, các thầy giáo, cô giáo và các em học sinh, sinh viên đến từ nhiều cơ sở đào tạo và trường học. 

Phần cuối tác phẩm là mục “Những năm quan trọng”, thống kê những sự kiện lớn trong lịch sử dân tộc từ năm 1879 trước Công nguyên đến năm 1941. Cuối cùng là một mốc lịch sử thể hiện nhãn quan chính trị, tầm dự báo thiên tài của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc: “1945 Việt Nam độc lập”.

“Có thể thấy, trên cơ sở giá trị khoa học lịch sử, tác phẩm “Lịch sử nước ta” đã làm nổi bật quan điểm, đường lối chính trị của Đảng, góp phần tuyên truyền, giác ngộ, thức tỉnh và thúc đẩy tinh thần đoàn kết, yêu nước, đồng tâm hiệp lực đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân dân ta” - PGS.TS Phạm Minh Tuấn nhấn mạnh.

Tại Hội thảo, Ban Tổ chức đã nhận được gần 50 bài tham luận của các chuyên gia, nhà khoa học, các thầy giáo, cô giáo đến từ nhiều cơ quan, đơn vị, cơ sở đào tạo và trường học trong cả nước. Các tham luận đã tập trung thảo luận về bối cảnh ra đời; giá trị lý luận và thực tiễn của tác phẩm “Lịch sử nước ta”; bài học kinh nghiệm về đại đoàn kết dân tộc; về tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân trong tác phẩm “Lịch sử nước ta”; quá trình xuất bản, bảo quản, lưu giữ và phát huy giá trị tác phẩm “Lịch sử nước ta”. Đồng thời, gợi mở về phương pháp giảng dạy và học tập môn học Lịch sử trong các bậc học ở nước ta hiện nay từ việc nghiên cứu tác phẩm “Lịch sử nước ta”./.