Theo chỉ dẫn của đồng chí Nguyễn Duy Tiến, Phó Chủ tịch UBND xã Kim Nỗ, huyện Đông Anh chúng tôi đến gặp và trò chuyện cùng người cựu chiến binh Hoàng Ngọc Bàng, người 36 năm tình nguyện làm quản trang tại nghĩa trang liệt sỹ xã Kim Lỗ. Hình ảnh người cựu chiến binh ngoài 80 tuổi đầu đội chiếc mũ tai bèo bạc màu lặng lẽ đưa từng nhát chổi tre quét sạch lá, dọn sạch rác, dọn cỏ trong từng ngôi mộ tại nghĩa trang Liệt sỹ xã Kim Lỗ trong suốt 36 năm qua đã để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng mỗi người dân nơi đây.

Tháng 1/1966, chàng thanh niên Hoàng Ngọc Bàng khi ấy dù mới cưới vợ được vẻn vẹn 11 ngày không ngần ngại cùng bạn bè xung phong nộp đơn nhập ngũ. Sau đó ông đóng quân tại Trung đoàn 250A quân khu Việt Bắc. 10 năm “vào sinh ra tử” trên chiến trường ác liệt Trảng Bàng (Tây Ninh), dù may mắn sống sót trở về nhưng ông mang trong mình những vết thương chiến tranh, cộng với chất độc màu da cam đã khiến ông vĩnh viễn không thể làm cha.

Ngày trở về, ông là thương binh hàng ¾, lại bị nhiễm chất độc da cam nên sức khỏe ông kém, thấy hoàn cảnh ông khó khăn, xã đã cho ông bà mượn miếng đất nhỏ gần nghĩa trang xã Kim Lỗ bán nước chè. Bán nước được một thời gian ông nhận thấy công việc này không hợp với mình, khi thấy nghĩa trang Liệt sỹ chưa có người chăm sóc ông Bàng đã tự nguyện nhận công việc quản trang chăm chút, hương khói cho phần mộ các Anh hùng liệt sỹ tại nghĩa trang.

Tận tụy với công việc, không quản nắng mưa ông cần mẫn dọn dẹp, chăm sóc nơi yên nghỉ của những người lính. Cùng với sự đầu tư của chính quyền và sự kiên trì, hết mình vì đồng đội, đồng chí của ông, Nghĩa trang liệt sỹ xã Kim Nỗ hôm nay đã khang trang hơn nhiều. Gắn bó với công việc này nhiều năm, ông Bàng đã nhớ vanh vách từng hàng, từng lối đi trong nghĩa trang. Trầm ngâm bên những ngôi mộ, ông Bàng kể: “em trai và 4 đồng đội nhập ngũ cùng đợt với tôi, cũng đã từng ăn cùng ngủ cùng trong một chiến hào. Nhưng rồi lại bị tách ra, mỗi người một chiến trường cho đến khi hòa bình lập lại, tôi mới biết mọi người đã hy sinh”. Chính vì thế, ông Bàng luôn tâm niệm, được đảm nhận việc chăm sóc phần mộ các liệt sĩ mỗi ngày là trách nhiệm lớn lao.

Làm công việc bình dị bao năm qua, ông Bàng không nhớ nổi mình đã bao nhiêu lần đón tiếp các thân nhân liệt sĩ tới viếng thăm nghĩa trang. Có đoàn chỉ đi 1-2 người, đoàn đến 5-7 người. Những lúc như thế, ông cũng vui lây với các anh và không khí đền thờ trở nên ấm cúng hơn. “Người ở nhà luôn trông ngóng người đi xa trở về. Sự lui tới thường xuyên của bạn bè, người thân hay các đoàn thăm viếng mỗi dịp lễ, tết ngày kỷ niệm trọng đại cũng khiến các anh an lòng”- ông nghẹn ngào nói.  

Nghĩa trang rộng lớn với hàng trăm ngôi mộ nhưng ông Bàng hiểu rõ hoàn cảnh hy sinh của các liệt sĩ, cũng như thuộc lòng từng vị trí phần mộ, gốc cây ngọn cỏ trong khuôn viên. Giữa ông và những người liệt sĩ ở đây dường như có sự gắn kết đặc biệt, chính vì thế một ngày không ra nghĩa trang ông lại cảm thấy có lỗi. “Làm mãi quen rồi, không ra lại thấy nhớ, thấy thương các anh lắm. Cứ chạy ào ra, chỉ mở cổng rồi đi từ hàng mộ này sang hàng bên kia, rảnh thì ngồi lại trò chuyện cùng các anh. Ông giãi bày.

Ngồi lau lại những tấm bia mộ không có tên, ông trải lòng “Nhìn thấy mộ các anh nằm trong nghĩa trang nhưng người thân không hay biết, lòng mình day dứt lắm. Làm được một việc tốt, lòng mình cảm thấy thanh thản hơn. Chỉ mong một điều là những ngôi mộ chưa biết tên ở đây sớm xác định được danh tính, để có thể trở về quê nhà, được người thân chăm sóc”.

Làm công việc thân quen cả mấy chục năm nhưng chưa bao giờ ông Bàng có ý định từ bỏ. Trông coi nghĩa trang, ông thấy mình như khỏe ra. Trước kia, xung quanh đây không có nhà cửa, quán xá, đường đi vào cũng sình lầy. Nhưng sáng nào ông cũng đạp xe từ nhà đến đây chăm sóc, hương khói cho các liệt sĩ đến 10h đêm mới về. Những ngày rằm, lễ lạt, ông đều có mặt tại nghĩa trang từ sớm để lau dọn, dâng hương hoa. Vào những ngày Tết, khi mọi người đã sum vầy bên gia đình thì ông lại túc trực thường xuyên ở đây đề bàn thờ các anh lúc nào cũng tỏa khói hương ấm áp, thơm nồng. Nhiều người khuyên ông nghỉ ngơi, nhưng ông bảo “còn sức tôi còn làm, chỉ mong sao nơi yên nghỉ của các Liệt sĩ luôn được ấm áp”.

Với mức hỗ trợ tượng trưng chỉ 200.000 đồng/tháng, nhưng ông không bao giờ than phiền, ngày ngày vẫn âm thầm, tận tụy với công việc. Dù cuộc sống riêng còn nhiều vất vả, thu nhập bấp bênh, tuổi cao, lại mang thương tật…, nhưng người lính già lại tâm nguyện rằng còn sức ông còn làm. Làm cho đến khi đồng đội đón ông về thì thôi...

Đồng chí Nguyễn Duy Tiến, Phó Chủ tịch UBND xã Kim Nỗ, huyện Đông Anh cho biết: Ông Hoàng Ngọc Bàng là cựu chiến binh, bệnh binh suốt mấy chục năm qua, cũng rất quan tâm đến việc chăm sóc nghĩa trang liệt sỹ xã Kim Nỗ. Việc chăm sóc này là ông hoàn toàn tự nguyện, tình cảm với đồng đội của mình, không yêu cầu Nhà nước hay tập thể phải có chính sách đãi ngộ. Cựu chiến binh Hoàng Ngọc Bàng thực sự là tấm gương sáng về hình ảnh của người lính, hình ảnh anh bộ đội cụ Hồ, hình ảnh của đồng đội đã góp phần cho thế hệ trẻ chúng ta phải học tập, noi theo.

“Với hình ảnh của ông Bàng, chúng tôi mong muốn hình ảnh của cựu quân nhân, người binh Hoàng Ngọc Bàng không những chỉ bó hẹp trong cựu quân nhân, mà hình ảnh đó sẽ được lan tỏa rộng hơn trong xã hội, trong cộng đồng chúng ta về những gương người tốt, việc tốt như ông sẽ có mặt ở khắp mọi nơi, ở mọi góc độ cuộc sống hiện nay”. Phó Chủ tịch UBND xã Kim Lỗ chia sẻ./.

Hoàng Mẫn